Wady postawy u dzieci jako problem cywilizacyjny

Obecnie około 80% dzieci ma wady postawy. Wada postawy to odstępstwo od prawidłowej postawy w układzie ruchu, niezwykle silnie powiązane ze stylem życia i aktywnością fizyczną. Bagatelizowanie wad postawy w wieku dorastania może powodować nieodwracalne zmiany w układzie kostnym dziecka.

Najczęstsze wady postawy to:

• kifoza – inaczej plecy okrągłe, to wada postawy polegająca na stopniowym i nadmiernym wygięciu kręgosłupa ku tyłowi w odcinku piersiowym i krzyżowym;
• lordoza – inaczej plecy wklęsłe, to wada postawy, której cechą charakterystyczną jest widoczne wygięcie kręgosłupa ku przodowi w dolnym odcinku pleców. Nieleczona lordoza może naruszyć proporcje sylwetki lub przeobrazić się w poważniejsze schorzenia, np. przewlekłe bóle pleców czy artretyzm;
• skolioza – to skrzywienie kręgosłupa, które powstaje podczas okresu najszybszego wzrostu dziecka. Cechuje się krzywizną w kształcie łuku na wysokości lędźwi, na odcinku szyjnym lub piersiowym. Głównym objawem skoliozy jest nienaturalne ułożenie łopatek.

Profilaktyka wad postawy

Podczas dorastania mięśnie nie nadążają za rozwojem organizmu i nie są w stanie zapewnić odpowiedniego wsparcia dla układu kostnego. W tym okresie dzieci spędzają za mało czasu na aktywności fizycznej, a zbyt wiele w szkolnej ławce lub przy komputerze, z reguły siedząc w nienaturalnej pozycji. Konsekwencją braku ruchu są nadwaga i otyłość, które w Polsce dotykają już około 10% dzieci w wieku 1-3 lat oraz 30% dzieci w wieku wczesnoszkolnym, a także 22% młodzieży do 15 roku życia. U zdecydowanej większości z nich występują znaczące nieprawidłowości w budowie ciała. 

Kluczowym elementem profilaktyki wad postawy u dzieci są lekcje wychowania fizycznego oraz gimnastyka korekcyjna w szkole. Dzięki tym zajęciom uczeń nie będzie przyzwyczajał się do pozycji siedzącej, a dodatkowo wzmocni mięśnie mające wpływ na postawę ciała. Główny wpływ na sylwetkę mają mięśnie grzbietu, brzucha i pośladków. Zaniedbanie tych partii mięśni utrudnia zachowanie prawidłowej postawy ciała. Ważną funkcję pełni także układ oddechowy, a jego sprawność przekłada się na kondycję ucznia. Sprawny układ oddechowy umożliwia wykonywanie bardziej złożonych ćwiczeń i odpowiednie ukształtowanie klatki piersiowej.